W artykule tym chciałbym opowiedzieć o sposobie użytkowania narzędzia pomiarowego jakim jest mikrometr oraz o tym jak wyznaczyć błąd pomiaru przy pomocy niego poczyniony.
Zanim jednak do tego przejdziemy chciałbym trochę opowiedzieć o tym jakie mamy dostępne urządzenia mikrometryczne. Zasadniczo podzielić je możemy na ogólnego przeznaczenia oraz specjalne. Wśród pierwszych wymienić możemy:
- mikrometr do pomiarów zewnętrznych,
- mikrometr do pomiarów zewnętrznych,
- głębokościomierz mikrometryczny,
- średnicówka mikrometryczna.
- mikrometr do gwintów,
- mikrometr do kół zębatych,
- mikrometr do rur,
- mikrometr do drutu,
- mikrometr do narzędzi skrawających o powierzchniach obrotowych nieciągłych.
Wszystkie one za wzór długośći używają śruby mikrometrycznej czyli dokładnie wykonanej śruby i z tego wzdlędu stosuje się dla nich ten sam wzór wyznaczania niepewności pomiaru.
Ogólna budowa mikrometru przedstawiona została na grafice 1.
- kabłąk,
- kowadełko,
- wrzeciono,
- tuleję,
- bęben
- sprzęgiełko służy do obracania wrzecionem dzięki czemu docisk do elementu jest stały a śruba nie niszczy się,
- zacisk służący do blokady obrotu śruby mikrometrycznej w celu utrwalenia wyniku.
Użytkowanie
Ta część artykułu pojawi się później.
- Δfi - błąd wskazania mikrometru, który odczytuje się z tabeli 1.
- Δeint - błąd interpolacji, który występuje przy dzieleniu działki elementarnej na dzesięć części. Wyznacza się go przy pomocy wzoru:
Zakres pomiarowy [mm] | Granice błędów dopuszczalnych [μm] | |
---|---|---|
(Δfi) | (ΔfA) | |
5÷30 | ±5 | ±3 |
25÷50 | ±8 | ±6 |
50÷75 | ±8 | ±6 |
75÷100 | ±8 | ±6 |
100÷125 | ±9 | ±7 |
125÷150 | ±9 | ±7 |
Tabela 1 przedstawia wartości błędów wskazań Δfi i błędy wskazań dolnej granicy zakresu pomiarowego ΔfA dla mikrometrów.
- Z. Kiryłowicz, Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Metrologia i systemy pomiarowe, 2016, Białystok
- J. Zawada, Metrologia wielkości geometrycznych, 2011, Łódź